De Nederlandstalige literatuur stond van 21 tot 24 maart in de kijker op de Leipziger Buchmesse, de grootste publieksboekenbeurs van Duitsland, en tijdens Leipzig Liest, het meest omvangrijke literaire stadsfestival van Europa. Met maar liefst 283.000 bezoekers was de Leizpiger Buchmesse een onvergetelijk succes.
Aad Hoogendoorn
Van professionele uitgevers tot gepassioneerde lezers: het enthousiasme voor onze delegatie van veertig Nederlandstalige schrijvers, illustratoren, (podium)dichters, stripauteurs en theatermakers was groot. Onder het motto ‘Alles ausser flach’ (alles behalve vlak) kreeg het Duitse publiek een veelomvattend literair programma voorgeschoteld. En dat viel in de smaak: zowel op de stand als in de stad waren de evenement drukbezocht. Ook de vele vragen die we kregen, spreken boekdelen over de interesse van de Duitse lezers: Waar kan ik het boek vinden? Kan ik het boek kopen? Zijn de originele boeken in het Nederlands ook te verkrijgen? Kan ik nog een plekje reserveren voor een van de voorstellingen op de stand?
Wat een prachtig feest van literatuur en cultuur hebben we samen met Vlaanderen en Nederland kunnen organiseren! Met het programma van ‘Alles behalve vlak’ hebben jullie laten zien hoe fris en duurzaam literatuur kan zijn. De weg is vrijgemaakt voor een sterke verankering van de Nederlandstalige literatuur bij het lezerspubliek, de uitgeversbranche en het mediapubliek in Duitsland.
Astrid Böhmisch, directeur Leipziger Buchmesse
Hieronder blikken we terug op enkele Vlaamse hoogtepunten en lees je het dagboek van Gaea Schoeters. Zo herbeleef je het mee vanop de eerste rij.
Corinna Mehl
Strips als volwaardig literair genre
In het Deutsches Buch- und Schriftmuseum vond de expo ‘Schön mich kennenzulernen. Comic und Autobiographie’ plaats. Waar in Duitsland nog wel eens naar strips wordt gekeken als ‘een raar medium voor kinderen die niet willen lezen’, beschouwen wij in Vlaanderen het genre al jaren als een culturele aanwinst die nieuwe perspectieven biedt op de problemen en uitdagingen van een complexe wereld.
Zeven Nederlandse en Vlaamse tekenaars stelden zich in de expo voor aan het Duitse publiek, met uit Vlaanderen Karolina Szejda, Ephameron en Judith Vanistendael. Judith was ook in Leipzig aanwezig en inspireerde jong en oud tijdens verschillende evenementen op onze stand op en naast de beurs. Ze ging ook met Joris Mertens en de Franstalige Clara Lodewick in gesprek om te ontdekken of er zoiets bestaat als 'de Belgische strip'.
Gert Mothes
Duits publiek valt voor charmes van Bahar
Auteur Michael De Cock en illustrator Arevik d'Or maakten samen het vrolijke en ongecompliceerde ‘Bahar Bizar’, in het Duits vertaald door Rolf Erdorf. Bahar heeft twee moeders en geen vader. En veel andere dingen zijn ook anders. Het tijdloze verhaal over opgroeien en identiteit viel niet alleen in de smaak tijdens het optreden van Michael en Arevik zaterdagavond op de beurs, maar ook tijdens vier lezingen op scholen in de buurt. Het jonge Duitse publiek was mateloos geboeid en deed actief mee, bijvoorbeeld aan het wedstrijdje met zelfgeplooide papieren kikkers.
Gert Mothes
Paul Van Ostaijen inspireert kunstenaars in drie talen
Meer dan 150 Nederlands- en Duitstalige kunstenaars uit verschillende disciplines hebben zich laten inspireren door Paul van Ostaijens dichtbundel ‘Bezette stad’ (1921) om nieuwe artistieke vormen te ontwikkelen als antwoord op de crises van onze tijd. Wat drie jaar geleden begon met een lockdownproject op initiatief van Vlaams-Nederlands Huis deBuren en tientallen partners, is vandaag uitgegroeid tot een solide plan richting de herdenking van het honderdste sterfjaar van de dichter in 2028.
Tijdens de Leipziger Buchmesse werd de Vlaamse avant-gardist geëerd met zes evenementen en een tentoonstelling die zijn werk in relatie plaatsen tot de grote vragen die ons vandaag bezighouden. Biograaf Matthijs de Ridder was erbij en zag dat het goed was. Hij promootte in Leipzig een bewerking van zijn ‘Paul van Ostaijen: de dichter die de wereld wilde veranderen’, in het Duits vertaald door Anna Eble.
Gert Mothes
Trimaran: vonken en vuurwerk
Op zaterdagavond mocht Lies Van Gasse vertellen over haar bijdrage aan Trimaran nummer 5: een drietalig tijdschrift dat gelanceerd werd op het Nederlands-Vlaamse gastlandschap in Frankfurt in 2016, en tot nu doorloopt. Trimaran – vernoemd naar een zeilboot met drie rompen – is zowel een verfijnd poëzietijdschrift als een spannend vertaalatelier.
Voor het nummer ging Lies in dialoog met haar Nederlandse collega Mustafa Stitou, en de Duitse Simone Scharbert en Dominik Dombrowski. Ze schreven nieuw werk en vertaalden elkaars poëzie, en dat zorgde voor creatieve vonken en vuurwerk.
Patrick Peeters
Gaea Schoeters: "Ondersteuning werkt"
Van de aftrap in Amsterdam tot aan het laatste feestje in Leipzig: Gaea Schoeters was er overal bij. Als auteur van de spannende, onthutsende roman ‘Trofee’ (in het Duits vertaald door Lisa Mensing) en als vertegenwoordiger van het collectief Fixdit kreeg ze een ereplaats in het programma van het gastlandschap in Leipzig. Gaea hield voor ons een dagboek bij.
Gert Mothes
Feest van het lezen dankzij vertalers
Geen Nederlandstalige literatuur in Duitsland zonder vertalers: dankzij hun harde werk vinden onze schrijvers ook een publiek in andere talen. Vertaalster Andrea Kluitmann, die uit het Nederlands in het Duits vertaalt, was aanwezig op de Leipziger Buchmesse en brengt uitgebreid verslag uit op de website van het Nederlands Letterenfonds, onze partner voor het gastlandschap in Leipzig.
Gastlandschap Göteborg 2027
Vlaanderen en Nederland zullen na Leipzig opnieuw het gastlandschap vormen op een literair evenement, namelijk in 2027 op de Gothenburg Book Fair.
