Literaire canon krijgt update

In de kijker 26 juni 2020

De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL) presenteert, vijf jaar na de eerste lijst, een update van haar canon van de Nederlandstalige literatuur. Die bundelt literaire werken die minstens 25 jaar geleden in het Nederlands zijn geschreven, en waarvan de auteur niet meer leeft. Opvallend: de vernieuwde literaire canon houdt een plekje vrij om een 'blinde vlek' in te vullen.

Nieuwkomers en afvallers

De lijst van 50 titels bevat drie volstrekte nieuwkomers: ‘Van de koele meren des doods’  (Frederik van Eeden), ‘Pallieter’ (Felix Timmermans) en ‘Turks fruit’ (Jan Wolkers).

Vijf auteurs (Hendrik van Veldeke, Constantijn Huygens, Cyriel Buysse, Willem Frederik Hermans en Harry Mulisch) stonden vorige keer ook al in de lijst, maar wel met een andere titel.

Aan ‘De Kapellekensbaan’ (Louis Paul Boon) werd ten slotte ‘Zomer te Ter-Muren’ toegevoegd, omdat het in feite om een ondeelbaar tweeluik gaat.

Om plaats te maken voor de nieuwe titels verdwenen ook vier titels uit de lijst: het zestiende-eeuwse ‘Geuzenliedboek’, de ‘Verzen’ van Willem Kloos, ‘Wolfijzers en schietgeweren’ van Richard Minne en ‘Gangreen 1 (Black Venus)’ van Jef Geeraerts.

De blinde vlek in de literaire canon
©

MAT

Uitnodiging tot debat

Opvallend is de open oproep vanwege de canoncommissie om, rekening houdend met de gehanteerde criteria, haar eigen 'blinde vlek' te vullen. De commissie is zich bewust van de uitsluitingsmechanismen en discriminaties die historisch mee hebben bepaald welke werken op haar tafel zijn terechtgekomen (en welke niet). 

Daarom houdt ze in de nieuwe canonlijst een plaats open die kan worden ingenomen door het werk van onderschatte of onbekend gebleven auteurs die ten onrechte uit haar blikveld werden geweerd door de poortwachters van hun tijd. 

Met de open plek in de vernieuwde lijst van essentiële werken wil de commissie het debat over de literaire canon stimuleren. Ze belooft daarvoor ook tijd en plaats vrij te maken tijdens allerlei toekomstige evenementen. Het uiteindelijk doel is een literaire canon die permanent en duurzaam wordt vernieuwd en gecorrigeerd en die in een nabije toekomst superdivers zal worden.